Wereldleiders

Veel wereldleiders spreken over het veranderen van de wereld, slechts weinigen over het veranderen van zichzelf

Net terug van een indrukwekkende reis in Cambodja en Vietnam. Vakantie geeft me de mogelijkheid om mijn wereld vanuit het perspectief van een andere cultuur te bekijken. Eindeloos genieten van de landschappen, boeiende ontmoetingen, heerlijke wandelingen en maaltijden. ‘De echte ontdekkingsreis is echter niet het bezoeken van andere landen maar het kijken met andere ogen’. Twee gebeurtenissen tijdens de vakantie raakte mij enorm en deden mij anders kijken.

Het neerschieten van het MH17 passagiersvliegtuig. Met grote impact omdat we zelf, een paar dagen daarvoor, ook de route gevlogen hadden. Een hartverscheurende gebeurtenis, het onvoorstelbare leed en mijn gevoel van onmacht. Heftige emoties, vastberaden geluiden van wereldleiders dat de schuldigen gepakt worden en het recht zal zegevieren. Inmiddels vele weken verder lijkt de mondiaal politieke kluwen in Oekraïne en Rusland onontwarbaar.

De andere gebeurtennis op de ‘killingfields’, even buiten Phnom Penh in Cambodja. Met ‘beeld en geluid’ geconfronteerd met de wandaden uit de zeventiger jaren van het wrede regiem. Amper drie jaar, waarin drie van de acht miljoen landgenoten op gruwelijke wijze werden vermoord voor een communistische heilstaat. Baby’s werden met hun hoofdjes tegen een boom doodgeslagen, mannen, vrouwen, jongeren gemarteld en gedood.

’s Avonds, op mijn hotelkamer, maalde het wrede lot van mijn landgenoten en genocide door mijn hoofd. Wat bezield de mens! De Holocaust, het midden Oosten, de burgeroorlog in Syrië en Irak, de conflicten in Afrika. Op hoeveel plaatsen in de wereld is er momenteel genocide gaande? Over een paar decennia lopen onze (klein)kinderen daar rond en worden geconfronteerd met de onmenselijkheden waarvoor wij nu ‘onze ogen sluiten’.

Ik sliep onrustig die nacht. Al die wereldproblemen en het gebrek aan humanitaire verantwoordelijkheid hiervoor, liet mij niet meer los. Bijna iedereen streeft naar een betere wereld maar draagt daarvoor ook verantwoordelijkheid. Ik zie verantwoordelijkheid als mijn gevoeligheid voor de problemen van anderen, gevolgd door de wil om daar daadwerkelijk iets aan te doen. Verantwoordelijkheid nemen zie ik als een inwijding in de waardigheid als mens. En juist daar bevindt zich een ‘sleutel’ om de ‘poort naar zelfreflectie’ te openen: als wereldleiders hun ego’s eens aan de kant zouden schuiven en zich realiseren dat zijzelf allemaal onderdeel zijn van het wereldprobleem maar ook van de oplossing. De kracht van die oplossing zit in hunzelf. De mensheid zou gebaat zijn bij kritische zelfreflectie van de wereldleiders over hun eigen (morele) handelen. In een openbrief volgt mijn oproep aan hen.(Kon ik de brief  op onze wereldreis in 2015 maar persoonlijk overhandigen)

Aan alle huidige staatshoofden en regeringsleiders van de 193 landen die zijn aangesloten bij de Verenigden Naties

September, 2014

Veldhoven, Nederland

Onderwerp: een moreel appel

Geachte wereldleiders,

Met recht een prachtige eretitel: wereldleider. U spant zich dagelijks in om uw land en de wereld wat mooier  te kleuren. Mag ik, ondanks deze enorme inzet, betrokkenheid en verantwoordelijkheid, toch het volgende appel op u doen?

Graag daag ik u allen uit om vanuit het reflectieniveau, uzelf te beschouwen. Neem plaats op een mooie, rode pluche stoel van het ‘wereldbalkon’ en zoom in op conflicthaarden en oorlogen die momenteel spelen. Wat ziet u anderen wereldleiders doen? Wat doet uzelf op het ‘wereldtoneel’ waarin u acteert? Wat ziet u uzelf doen in de probleemsituaties waarmee u geconfronteerd wordt? Hoe zou u willen handelen? Welke suggesties kunt u uzelf geven? (Als Stadler en Waldorf van de Muppets, twee oudjes die kritisch de opvoering van het politieke wereldtoneel beschouwen en het met ironie en zelfspot becommentariëren)

Realiseert u zich dat u zowel deel van het probleem bent als van de oplossing? Bent u bereid, met kritische zelfspot en ego-relativering, afstand te nemen van (voor) oordelen? Als u de strenge scheidslijn tussen ‘goede’ en ‘slechte’ leiders hanteert, waarbij u uzelf uiteraard tot de goede mensen rekent, krampachtig vasthoudt, gaat u onvermijdelijk slecht gedrag voor uzelf goedpraten en rechtbuigen wat krom is.

In tijden van crisis zie ik veel leiders verkrampen van angst. Ze proberen hun eigen hachje te redden en ze vallen terug in oude, beperkende patronen. Ze zijn meer met zichzelf en zelfbehoud bezig dan met het gemeenschappelijke belang. De kramp van de leider slaat snel over op vriend en vijand.

Zelfreflectie en introspectie zijn voor een wereldleider essentieel maar van nature lastig. U hebt uw blinde vlekken, dingen die u van uzelf niet ziet en vazallen die u omringen geven geen tegenspraak! U hebt last van selectieve waarneming en kijkt alleen naar bevestiging en oude patronen die u wilt zien. Uw mindere sterke eigenschappen stopt u weg en door projectie kent u uw eigen tekortkomingen toe aan de ander. De ‘zwarte pieten’ komen bij andere wereldleiders te liggen. Door u te ergeren aan hun tekortkomingen, die feitelijk ook uw eigen tekortkomingen zijn, camoufleert u die van uzelf. Een vorm van vermijding want als u naar de onredelijkheid en waanzin van anderen kijkt, hoef u niet naar uzelf en uw aandeel in het in stand houden van het probleem te kijken.

Een wereldleider heeft de gewoonte om vanuit status of machtspositie (te) snel naar een ander te wijzen. Maar wat zou goed zijn voor het mondiaal ‘grotere’ belang in plaats van het ‘kleinere’ eigen (ego) belang? Welke toenadering en eerste stap in een actueel conflict zou van uzelf kunnen komen? Bekijk het eens vanuit dit andere perspectief.

Ik wil u, wereldleider(s) inspireren tot meer kritisch zelfonderzoek om de verbinding met uzelf en andere leiders te verdiepen. Ook zij zijn gewoon mensen, vaders, moeders, broers en zussen met menselijke emoties.

Ik wil uw stimuleren tot kritische zelfreflectie. U uiteindelijk uitnodigen om steeds weer een antwoord te geven op de vraag: wat u zelf bijdraagt aan het creëren en in stand houden van de huidige situatie of het probleem? Ik vraag de mondiale top een oprecht kritische houding van zelfonderzoek. Vele leiders spreken over het veranderen van de wereld maar weinigen over het veranderen van zichzelf of het eigen (beperkte) gezichtspunt. Wat er mis is aan onze wereld is vaak juist de reflectie van wat er mis is aan onszelf.

De ander écht willen begrijpen, ondanks de verschillende waarden en opvattingen, vergt veel moed van een leider. Openheid en tolerantie zullen belangrijke waarden worden in dit reflectieproces. Vanuit mededogen, menselijkheid en kwetsbaarheid steeds opnieuw zelfreflectie. Wat belet u om daar de start mee te maken? Fantastisch wanneer uw ‘blik in de spiegel’ tot een klein resultaat gaat leiden. Ik gun iedere samenleving het cadeau dat wereldleiders regelmatig hun morele balans opmaken. Het biedt hen mogelijkheid om hun gedrag te verfijnen. De balans tussen zenden en ontvangen zal daardoor evenwichtiger en rijker worden. Met welke ‘stap’ kunt u vandaag bijdragen aan een vreedzamere wereld? Mijn simpele overtuiging is dat daar een belangrijk antwoord ligt op de mondiale crisis waarin we ons bevinden.

Tot slot een gedachte experiment voor alle wereldleiders:

Stel u gaat vanavond slapen en ’s nachts gebeurt een wonder. En dat wonder houdt in dat de problemen in de wereld (en uw problemen) zijn opgelost. Maar u weet het niet want u sliep. Waaraan zou u morgenochtend als uw wakker wordt merken dat het wonder heeft plaatsgevonden? Wat zou u dan anders doen? Wat zouden andere wereldleiders aan uw merken dat het wonder gebeurd is?

Laat uw antwoorden van dit gedachte experiment de ingrediënten zijn van een nieuw wenkend perspectief dat uzelf creëert.

Hoogachtend en vertrouwend op uw bereidheid,

Een betrokken wereldburger.

PS: ‘Wat u ook kunt doen, of in uw dromen meent te kunnen doen, begin ermee, in zelfreflectie en mededogen schuilt kracht en wijsheid’.

Deel deze pagina:

Facebook

Twitter

Google

Linkedin

Email