Een mooie wereld…

‘Man in the mirror’ is een van mijn favoriete nummers van Mickael Jackson. Als je de wereld wilt veranderen start with the ‘man in the mirror’. Reizen is de ‘spiegel’ voor mij om andere culturen te leren kennen, om verschillen te ontdekken en daar betekenis aan te geven. Doordat ik de armoede zie ga ik mijn eigen leven nog meer waarderen. Ik word blijer en daardoor misschien aardiger. Ik denk dat reizen kan aanzetten tot integratie, verdraagzaamheid en zélfs een mooiere wereld. Helaas spreken velen over het veranderen van de wereld en slechts weinigen over het veranderen van zichzelf.

Ik woon nu drie maarden in de ‘dorpsgemeenschap’ op het schip. Een smeltkroes van diverse nationaliteiten met vele rangen en standen. Een ‘dorp’ waar drie duizend mensen samenkomen en wonen. Sommige ‘dorpelingen’ leven in kleine kamers, andere hebben dure villa’s. Met winkels, cafeetjes, terrasjes, restaurants, theater, spa, bioscoop, reisbureau, ziekenhuis, bakkerij, wasserij, een milieustation, een sportcentrum is er veel economische bedrijvigheid. Bij vragen is er een serviceloket en bij calamiteiten beveiliging en de brandweer. Diverse ‘diensten’ staan met hun medewerkers klaar om voorzieningen en onderhoud te leveren. De leiding ligt bij de ‘burgemeester’ (kapitein) en zijn plaatsvervanger (staff captain)

In het ‘dorp’ gebeurt van alles. De eerste weken kijken de nieuwe ‘dorpelingen’ nieuwsgierig rond. Het is prachtig en er is van alles te beleven. Iedereen is vriendelijk en wil een ‘goede’ indruk maken. Hoffelijkheid, vleierijen en ingetogenheid bemerk ik om me heen. Maar de ‘schone schijn’ maakt geleidelijk plaats voor ook het ‘primaire gedrag’. Veel mensen ‘op een hoop’ geeft spanningen en ‘aanvaringen’. Ik zie alcoholverslaafden aan de bar. Gokverslaafden achter de spelautomaten die hun geld verkwisten. Ik zie stellen die al uit elkaar zijn.

Ergernis, verveling en onvrede dienen zich geleidelijk aan bij een aantal mensen. Bijvoorbeeld kritiek op de variatie en kwaliteit van het eten. Zich storen aan de herrie die ‘anderen’ maken. Het geklaag dat het op een ‘eerdere’ cruise allemaal beter was. Ja, commentaar op alles! De ‘wereld’ moet zich aanpassen aan mij in plaats van dat ik me aanpas aan de ‘wereld’. Mensen die vaak eerste persoonsvoornaamwoorden zoals ‘ik’, ‘mij’ en ‘mijn’ gebruiken hebben een groter risico op hartaanvallen. De hoge ‘zelffocus’ lijkt samen te vallen met stress, angst en egocentrisme. Door een ‘kort lontje’ ontstaat algauw (verbale) agressie. Twee Fransen stellen zijn naar huis gestuurd na een vechtpartij.

Misschien een nieuwe formule voor de John de Mol? Een reality soap op een cruiseschip. Een ‘expeditie’, waarin het ‘geluk’ verstopt is op het cruiseschip ‘Utopia’. De deelnemers moeten het vier maanden lang zoeken. Maar waar is het: buiten óf binnen jezelf? Het ‘zelfonderzoek’ staat in de nieuwe ‘reality’ centraal. Hoofdrolspelers worden ‘beoordeeld’ op hun bereidheid tot zelfkritiek. Wat vindt iemand zelf van zijn geduld of verdraagzaamheid jegens anderen? Hoe vriendelijk blijft iemand onder druk? Hoe behoud een deelnemer zijn respect voor anderen? En ben je instaat om ‘los te komen’ van je vooroordelen?

Hoe ‘doe’ ik het eigenlijk zelf wanneer ik zou participeren aan die ‘reality soap’? Ik heb gemerkt dat ik best ongeduldig ben wanneer er weer zo’n ’traag oudje’ voor me loopt bij het buffet. Ik voel ergernis wanneer ik snel even de lift neem en op iedere verdieping wordt gestopt. Ook oordeel ik soms snel over een medepassagier. In het bijzonder wanneer iemand ‘lekkernijen’ hamstert, voordringt of klaagt. Ja, van sommige ’types’ tolereer ik niet zo veel. Een tafelgenoot ‘pocht’ dat hij wel twintig dure horloges heeft. Voorzichtig suggereert Marjo dat je voor dat bedrag veel menselijk leed kunt verlichten. De atmosfeer aan tafel verandert. Wellicht kan ik beter onderzoeken waarom ‘horloges’ zo belangrijk voor hem zijn.

Misschien kom ik zelf niet in de ‘finale ronde’ in het nieuwe ‘realty’ programma. Soms waardeer ik onvoldoende de ‘verschillen’ tussen mij en de ander. Soms respecteer ik het gedrag van de ander te weinig of laat de persoon onvoldoende in zijn ‘waarde’. Met enige schroom constateer ik dat ik dit ‘fatsoen’ wèl van anderen verwacht! Ik realiseer me dat ik zelf nog enig ‘werk’ te doen heb. Als ik me ‘verheven’ voel boven een ander resulteert dit in (af)scheiding en uiteindelijk in strijd. Wanneer ik mijn ‘horloge’ tafelgenoot beoordeel heb ik geen ’tijd’ om zijn ‘mooie’ kant te zien. Beiden voelen we ons niet prettig.

‘Ik ben gelukkig geen bewoner van een onbewoond eiland, geïsoleerd van anderen. Wanneer ik verder dan land, huidskleur en geloof kijk, zie ik ‘eenheid’. Bij de lunch spreek ik een Indiër die zijn hele leven al in Groot Brittannië woont. ‘We should celebrate the difference between people’, zegt deze oud politieman. Wat een rijkdom om de ‘verschillen’ zo te zien! En gelukkig hebben we allemaal de mogelijkheid om zo te kijken. Ik denk dat de ‘sleutel’ voor een goede ‘relatie’ ligt in onze eigen geest. In de bereidheid om zèlf te veranderen. Een bewuste houding van ‘ontwapening’ op het niveau van ons individuele ongeduld, vooroordeel en intolerantie. En als je de wereld écht wilt veranderen… ‘start with the man in the mirror’.

Ik herinner me een verhaal van jaren terug. Ik kom thuis van mijn werk en ga in mijn luie stoel zitten. Ik pak de krant en hoop me al lezend even te kunnen ontspannen. Mijn dochtertje, denkt daar heel anders over: ‘Papa, wil je een spelletje met me doen?’‘Nu niet, schatje, papa is moe en wil even uitrusten’. ‘Hè, toe nou, papa!’ Ik denk even na en krijg een idee. Ik scheur een stuk uit de krant waarop de aarde staat afgebeeld en scheur dat in twintig stukken. ‘Weet je wat, hier heb je een puzzel van de aarde. Vraag mama maar om plakband. Als je de puzzel af hebt, gaan we spelen.’ Ze rent weg met de stukjes papier en ik denk een halfuur rust te hebben. Vijf minuten later staat ze alweer voor mijn neus, met de puzzel. Hij is af. Verbaasd vraag ik: ‘Hoe heb je dat zo vlug voor elkaar gekregen?’ ‘Het was heel gemakkelijk, papa! Kijk maar, er staat een mens op de achterkant. Toen die goed was, was de wereld ook goed.’

Ik geloof dat de samenleving uiteindelijk mooier wordt als je geeft. Geef om jezelf, om anderen en om de wereld.

Deel deze pagina:

Facebook

Twitter

Google

Linkedin

Email