Afrika’s tegenstellingen…

wereldreis[1]

Morgen staat Mozambique op het vaarschema. Geruchten gonzen dat Maputo gevaarlijk is. Van eenzelfde ‘risiconiveau’ als Casablanca en Rio de Janeiro. Zélfs Marjo, die ‘onze tourtjes’ organiseert, wordt om advies gevraagd: Is het veilig daar? Velen vertrouwen het daar niet en willen aan boord blijven. Bang voor een beroving of een malariamug. Een ‘bevrijdend’ bericht klinkt door de intercom: Maputo, Mozambique wordt niet aangedaan vanwege ‘slechte weersomstandigheden en hoge golven’. ‘Veiligheid en comfort van de gasten staat centraal’. Ik twijfel over de juistheid van de verklaring van de ‘autoriteiten’, en vraag me af om welk risico het gaat. Zijn daar echt hoge golven? Helaas, geen Mozambique, een tegenvaller!

Dus rechtstreeks naar Richardsbay, Zuid Afrika, waar we dan wat langer zijn. De volgende dag zijn we er al om acht uur. De ‘douanepapieren’ zijn niet in orde. Tot half drie uur middags duurt het voordat het schip ‘vrijgegeven’ wordt. Hè hè, na vele uren mogen we eindelijk het schip af! Het uitstapje naar het ‘Zuludorp’ zit er vandaag helaas niet meer in. Per shuttlebus gaan we naar het voorstadje van Richardsbay. Werkelijk er is daar niks te beleven! Een pier, wat restaurantjes en een groot hotel. Geen openbaar vervoer, gesloten winkeltjes, een lege pinautomaat en ‘lege blikken’ in de ogen van menig ‘wereldreiziger’. De enige taxichauffeur beaamt dat alles eerste paasdag dicht is!

De safari de dag later doet mijn ergernis vergeten. Om acht uur staat ‘ons’ busje op de kade. Achter de ‘vooruit’ lees ik: ‘Marjo Knapen Eurozulu Tours’. De chauffeur met de naam ‘Blessing’ brengt ons naar het Hluhluwe Imfolozi park. Zijn ‘Afrikaans hart’ klopt op de juiste plek. Met goed humeur zingt hij met overgave het Zuid Afrikaanse volkslied. Deze ‘Blessing’ kleurt onze dag. In het park stappen we in een ‘safari’ jeep. Michelle, de gids, heet ons hartelijk welkom. Haar ‘levens’ keuzes maken indruk. Het hectische leven in London vaarwel zeggen en haar ‘hart’ volgen naar Afrika.

Het park, formaat Luxemburg, ligt voor me. Zie ik de ‘big five’ vandaag: de olifant, de buffel, de neushoorn, de leeuw en het luipaard? Fantastisch, een safari in de Afrikaanse natuur met veel afwisseling: heuvels, een bijna droge rivier, open vlaktes, struiken, bomen, paden en wilde dieren. Ik voel de ‘free African massage’ wanneer we op een zandpad ‘stuiteren’. Alsof ik in de ‘Lion King’ ben. Ik zie de ‘stenen rots’ waarop ‘Simba’ aan de dierenwereld wordt getoond. Waar zijn ‘circle of life’ begint. Tijd lijkt hier niet te bestaan. In deze ‘eeuwigheid’ voel ik de rust en kalmte. Ik zie ‘pumba’, het aardzwijn, en ‘hoor’ het lied: ‘makuna matata’. Een baviaan brengt me helemaal in deze ‘Disney’ sfeer. Ik zie buffels, neushoorns, zebra’s en ranke impala’s. De giraffen draven voor me uit. Onwezenlijk, die ‘langhalzen’, alsof ze in ‘slow motion’ rennen. Ik ruik de dieren, voel de wind en ‘hoor’ de stilte. Mijn zintuigen worden geprikkeld. In de verte lopen enkele olifanten. Op een picnic plek ‘braaien’ we en Michelle zorgt voor alles. Met een koel blikje bier geniet ik van de heerlijke bbq. Ik besef de variëteit van onze wereldcruise. De wereld biedt zoveel bijzonders.

In Durban toeren we met vijfenveertig mensen in een bus. Ik heb nauwelijks beenruimte en de gids begint met feitenkennis. De logistieke vertraging stemt me niet blij. Mijn humeur was al ‘afgebrokkeld’. Die nacht lukte het, in negentig minuten en vele pogingen, niet om mijn blog te versturen. Helaas! De miljoenen stad Durban is de grootste suikerriet haven ter wereld. Meteen valt me het vele prikkeldraad in de stad op. Eigendommen worden afgeschermd. Ik voel me niet prettig. Gelukkig hervind ik mijn ‘rust’ in de Durban Botanical Gardens. De veelheid aan prachtige bomen en de doorbrekende zon doen me goed. Op de Indian market in het centrum laten we ons bijna verleiden voor een prachtige zebrahuid. Het voetbalstadion, net als de privé rondleiding in de grootste moskee van het zuidelijk halfrond, maken indruk. Die avond lopen we op de ‘Golden Mile’. Het ‘gouden’ strand van Durban met zijn boulevards. Het is al donker. Een agent spreekt Marjo aan om hier niet alleen te vertoeven. Terug naar het schip wandelend voelen we er ons niet op ons gemak.

De volgende ochtend zie ik Kaapstad aan de horizon. Nederlandse zeevaarders maakten, halverwege de route naar Nederlands Indië, er een bevoorradingspost. De contouren van de ‘Tafelberg’, het symbool van de stad, zijn zichtbaar. De platte bovenkant van de ruim duizend meter hoge berg is zo’n drie kilometer breed. Er hangen geen wolken vandaag rond de berg, anders heeft het een ’tafelkleedje’. Ik geniet van de aanblik. Een zeehond verorbert zijn zo juist gevangen prooi. Net als het ‘oudje’ aan het ontbijt dat zorgvuldig zijn medicatie pillen slikt. Als eerste ben ik van het schip. De inclusieve stadstour met de ‘ouderen’ bus laat ik in Kaapstad aan me voorbij gaan. Eindelijk weer twee dagen zélf de regie. Binnen tien minuten zijn we in het bruisende ‘Victoria & Alfred Waterfront’ centrum. Dit gezellige stadsdeel is een van de druk bezochte attracties van Zuid Afrika. Een tegenvaller, de tickets naar Robbeneiland zijn uitverkocht! Het eiland waar Nelson Mandela gevangen zat wil ik perse zien. Maar het geluk lacht ons toch toe, iemand brengt net twee kaartjes terug. Wauw, wat voel ik me blij.

Onderweg naar het eiland zie ik een ‘verdwaalde’ walvis zwemmen. Het eiland geeft een beeld van de verschrikkingen van het apartheidsregiem. Maar ook Afrika’s vrijheidstrijd tegen de slavernij. Welcome op Robbeneiland: ‘We serve with Pride’ / ‘Ons dien met trots’, staat op de entreepoort. Onmogelijk om van hier te ontsnappen, vanwege het ijskoude water en de haaien. Voor me ligt de kalkmijn waar de gevangenen werkten. Het felle zonlicht en fijnstof beschadigde Mandela’s ogen. Onze gids was er zelf gevangen en geeft uitleg. Helaas in slecht Engels. Mandela’s kleine cel is slechts drie bij drie meter. Geen bed, een slaapdeken op de grond, een klein groen tafeltje en een rode emmer. Door het raam valt het zonlicht naar binnen. Heel bijzonder deze plek. Mandela een voorbeeld van verzoening, geweldloosheid en volharding. Ik bewonder zijn lange weg naar vrijheid. Ik lees een uitspraak van hem die me raakt: ‘One of the most difficult things is not tot change society, but to change yourself’. Wat een tegenstellingen deze grimmige gevangenis, zijn geschiedenis en de prachtig natuur op dit eiland.

Die middag brengt de kabelbaan me naar de ’tafelberg’ top. Wereldwonder en erfgoed van Unesco. Ik geniet van een riant 360 graden uitzicht. Over de oceaan hangt een laag, dik ‘misttapijt’. Zowel de zee als Robbeneiland zijn onzichtbaar. Het zicht op Cape Town is schitterend. Ik loop op de rotsbodem van de ’tafelberg’. Dit natuur gebied is zo bijzonder. Ik zie een dassie. Het uitzicht aan de andere kant is adembenemend. Alsof ik in de Grand Cayon ben. Ik voel de ‘schoonheid’ en wil die meenemen naar huis. Maar schoonheid is ‘onvatbaar’. Mijn fotocamera biedt deels uitkomst. Elke klik van de sluiter vermindert mijn angst dit kostbare tafereel te verliezen. Maar ik vertrouw niet dat een foto deze schoonheid kan vastleggen. Misschien denken anderen dat met een simpele foto al het werk al gedaan is. Ik zie de foto slechts als een aanvulling op mijn bewuste kijken. Ik laat de natuur in stilte, op me inwerken.

Die avond eten we in een restaurant aan ‘het waterfront’. Er hangen vijf flatscreens waarop drie verschillende sporten te zien zijn. Tijdens de steak en wijn delen we onze ervaringen van de dag.

Een ’township’ bezoek staat ons de nieuwe dag te wachten. Van wat ik betaal vloeit een deel terug in sociale projecten. Het ‘District Six’ museum schept een ‘goed’ beeld van de ‘Apartheid’. Veel gekleurde Afrikanen leven nog steeds in armoede in aparte wijken. Op een bord uit de ‘zestiger jaren’ lees ik in Afrikaans: ‘Hierdie openbare perseel daarvan is vir die uitsluitlike van blankes aangewys’. Ik voel de vernedering en onrecht van de ‘zwarten’ in de tekst.
Met een lokale gids lopen we door ‘Langa’,een township van zestigduizend ‘kleurlingen’. Langa, dat ‘zon’ betekent, is een schril contrast met de werkelijkheid. Ik voel de schrijnende armoede. Er is veel werkeloosheid en er zijn veel tienerzwangerschappen. Gezinnen leven in te kleine ruimtes. Hun gebrek aan privacy doet me pijn. Ook zie ik kinderen touwtje springen, spelen met een tennisbal en een kapotte voetbal. Toch hebben ze plezier. Het township Khayelitsha van 1,2 miljoen mensen geeft eenzelfde aanblik. Volgens onze jonge gids zijn de inwoners ‘gelukkig’. Maar wat is geluk? Hij gelooft in de (Amerikaanse) droom. Als je écht iets wilt kun je het bereiken. Maar ik ben stil van het zien van deze armoede. Hoeveel kans hebben zij op een ‘fatsoenlijk’ leven? Mijn emoties slaan ‘op hol’. Ik weet niet wat ik hier mee moet…

De laatste middag lopen we in Longstreet en Green Market. Dé winkelstraat van Kaapstad en dé kleurrijke markt. De indrukken van vanochtend heb ik even ‘geparkeerd’. We shoppen volop: Een schitterend Afrikaans masker, wat beeldjes en authentieke Afrikaanse kleding. Oh, wat geniet ik van Kaapstad. Een stad waar ik graag terug wil komen.

Die avond op het schip flaneren Marjo en ik, Afrikaans gekleed en getooid, naar het restaurant. Iedereen kijkt. Mensen reageren verwondert, knikken, glimlachen, applaudisseren, staan op, fotograferen. Ik voel me een ‘royalty’. Wederom ervaar ik een mengeling van gevoelens. (Zuid) Afrika wat een tegenstellingen kent dit mooie land…

 

Peter

4 reacties

Naar het reactie formulier

    • Ria op 20 april, 2015 om 09:36
    • Reageer

    Baie dankie vir jou impressies. Geniet die trip en kom veilig thuis soos die Afrikaners altyd seg. Groet, Ria

    • Mieke Hoddenbagh op 19 april, 2015 om 14:50
    • Reageer

    Hoi hoi,
    Weer zo’n fantastisch verhaal en mooier nog: ik plaatste mijzelf weer even terug in de tijd toe ik in Kaapstad was en ook naar de Tafelberg ben geweest en natuurlijk in de diverse restaurants ben geweest in ‘Waterfront’. Heerlijk eten daar en niet duur!

    Nog veel plezier! Groeten, Mieke Hoddenbagh

    • bert heijen op 18 april, 2015 om 17:52
    • Reageer

    Weer een mooie blog.
    De uitspraak van Nelson Mandela: ‘One of the most difficult things is not to change society, but to change yourself'”
    zou op zijn plaats zijn in jouw boek “De scheppende kracht van de reunie”!

    • Wieneke op 18 april, 2015 om 08:56
    • Reageer

    Lieve Marjo en Peter, weer een mooi verhaal. Echt leuk, Marjo, dat men vertrouwen heeft in jouw adviezen etc. en grappig van die Afrikaanse kledij! Heerlojk, om dat aan te hebben lijkt me. De tegenstellngen geef je mooi weer, Peter.. Tot volgende keer, xwien.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.